„Rozwijanie standardów działania”, „umacnianie poczucia tożsamości środowiska pozarządowego”, „budowanie rzetelnego wizerunku organizacji” to cele wpisane w statucie Federacji, które oderwane od konkretnych działań i ich wyników brzmią jak zaklęcia albo przejaskrawiona definicja. Należy raczej zapytać, z czego wynika chęć realizowania tak określonych celów? I jak są one osiągane? O tym piszemy w kolejnym tekście o działaniach Federacji (pierwszą część cyklu opublikowaliśmy tutaj >>).
Kłopotem i bolączką osób aktywnych w organizacjach obywatelskich są często braki kontaktów w środowisku pozarządowym, czasami brak inspiracji do efektywniejszego działania, a czasami niezrozumienie lub nawet nieufność w lokalnej społeczności nawet mimo kilkuletniej aktywności. To z potrzeby poszukiwania inspiracji dla rozwoju działalności pozarządowej i z chęci upowszechniania tej działalności zrodził się pomysł certyfikacji i przyznawania przez Federację znaku jakości – „Organizacja sprawdzona”.
Certyfikacja jest sposobem na wyróżnianie tych stowarzyszeń i fundacji z województwa, które prowadzą profesjonalną działalność pozarządową, a także zachęcają do niej innych i angażują się na rzecz środowiska pozarządowego. Gdy w 2012 roku startowaliśmy z pierwszą edycją certyfikacji nie wiedzieliśmy jakiego zainteresowania ze strony stowarzyszeń i fundacji możemy się spodziewać. Do procesu certyfikacji przystąpiło ponad czterdzieści NGO z regionu, a w kolejnych edycjach liczba ubiegających się o certyfikat wahała się od ponad dwudziestu do aż czterdziestu podmiotów. Kilkakrotnie zdarzyło się, że wśród przystępujących do procesu były organizacje, które nie uzyskały certyfikatu za pierwszym razem, ale z sukcesem ubiegały się o certyfikat w kolejnej edycji po wprowadzeniu zmian w prowadzonej działalności. Decyzję o przyznaniu wyróżnień podejmuje Kapituła Certyfikatu w oparciu o informacje uzyskane od organizacji aplikujących, od przedstawicieli Kapituły z wizyt w organizacjach, z rekomendacji od innych podmiotów itp. Certyfikacja wzmacnia też więzi środowiska pozarządowego – wyróżnienie „Organizacja sprawdzona” jest przyznawane przez organizacje innym organizacjom, stanowi rodzaj wyróżnienia sektorowego, którego w III sektorze naszego województwa dotychczas nie było.
Skoro są wyróżnienia, trzeba o nich mówić i to mówić głośno – przyznanie certyfikatów stało się dla nas okazją do stworzenia przestrzeni do integracji III sektora dzięki spotkaniom okolicznościowym. To w powiązaniu z certyfikacją realizujemy konferencje z elementami dyskusji, wspólnego wypracowania rozwiązań i szkoleń. Dwukrotnie finał procesu certyfikacji połączyliśmy z forum dla kujawsko-pomorskich NGO. W 2012 roku przedsięwzięcie to przyciągnęło blisko dwustu uczestników, którzy w trakcie czterech sesji dyskusyjnych omawiali kwestie ważne w działalności organizacji – o niebezpieczeństwie utraty niezależności przez organizacje, potrzebie i roli reprezentacji III sektora, problemach i zadaniach w kontaktach z administracją oraz wyzwaniach i pułapkach profesjonalizacji NGO. Z kolei do spotkania w 2016 roku dla ponad stu czterdziestu uczestników dodaliśmy element „godzina do lunchu” – czas na wymianę kontaktów i integrację, możliwość zrobienia wspólnego zdjęcia, skorzystanie ze stoisk tematycznych, stolików dyskusyjnych oraz opracowanie i druk wizytówek dla organizacji.
Certyfikacja organizacji pozarządowych z województwa jest ważnym elementem w rozwijaniu standardów działania NGO, ale nie jest działaniem jedynym, jakie prowadzi w tym zakresie w Federacji. Koncentrujemy się także na wolontariacie i jego roli w funkcjonowaniu organizacji obywatelskich. Zaczynaliśmy od organizacji wojewódzkiego konkursu „Wolontariat w akcji” promującego kompleksowe i ciekawe pomysły na rozwój wolontariat, w tym przygotowania organizacji i wolontariuszy do współpracy. Od 2019 roku jesteśmy partnerem regionalnym Korpusu Solidarności, ogólnopolskiego programu, dzięki któremu możemy prowadzić szeroką gamę działań rozwijających wolontariat. Na nasze propozycje składają się cztery bloki aktywności adresowanych dla różnych grup odbiorców: dla „wolontariuszy”, zarówno tych już aktywnych, jak i dla osób zainteresowanych podjęciem aktywności wolontariackiej, którym pomagamy nawiązać kontakty, zdobyć kompetencje, wymieniać się doświadczeniami, jak i zdobyć umiejętności planowania własnej „ścieżki” wolontariackiej; dla „koordynatorów wolontariatu”, czyli dla osób, które zarządzają grupą wolontariuszy w organizacjach, dla których oprócz spotkań i szkoleń mamy także staże rozwojowe w organizacjach i debaty wolontariackie; dla „organizatorów wolontariatu” świadczymy pomoc w organizacji i podejmowaniu działań wolontariackich, w rozwinięciu dotychczasowej aktywności lub podniesienia jej standardów, w tym proponujemy im spotkania branżowe, szkolenia, poradnictwo oraz certyfikację; dla „otoczenia wolontariatu” budujemy lokalne koalicje, które podejmują wspólne działania dysponując własnym budżetem.
Do aktywności na rzecz rozwoju sektora obywatelskiego zachęcamy inne organizacje. Taką okazją są dla nas "granty jubileuszowe", czyli jeden z naszych pomysłów na uczczenie dziesiątych urodzin Federacji. Do udziału w konkursie na wybór grantobiorców zaprosiliśmy organizacje z województwa, które chciały przeprowadzić inicjatywy z zakresu rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Inaczej mówiąc, granty mają za zadanie wspierać działania, które wpisują się w zagadnienia ważne w aktywności Federacji: rozwijanie III sektora, organizacji pozarządowych i współpracy między nimi, wolontariatu oraz współpracy międzysektorowej. Spośród ponad 30 zgłoszeń (złożonych projektów) wyłoniliśmy 16 inicjatyw, dzięki którym przeprowadzone zostały działania włączające mieszkańców do aktywności na rzecz lokalnej społeczności, inicjatywy rozwijające dotychczasową ofertę poszczególnych NGO czy projekty dla konkretnych grup potrzebujących (dzieci, seniorów, osób wychodzących z bezdomności).
Powyższy tekst to jeden z rozdziałów publikacji podsumowującej dotychczasowe działania Federacji - "Pierwsze dziesięć lat" - można ją pobrać tutaj >>.
