Jak często po przeprowadzeniu działań i zmaganiu się z zaskakującymi wyzwaniami dochodzicie do wniosku "czas zmienić te przepisy..."? A jak często jesteście zapraszani do "udziału w konsultacjach społecznych", "wyrażania zdania", "zgłaszania propozycji"? W Forum Dobrego Prawa staramy się i zmieniać przepisy i korzystać z możliwości udziału w konsultacjach.
Coraz więcej organizacji pozarządowych poważnie myśli o wpływaniu na zmiany prawa. I coraz więcej z nich uczestniczy w konsultacjach i innych formach partycypacji. I to właśnie dla tych aktywnych, jak i dla tych, którzy chcą rozpocząć aktywność w procesach decyzyjnych wymyśliliśmy Szkołę Stanowienia Prawa oraz jej kontynuację – Forum Dobrego Prawa. Szkoła miała za zadanie przygotować i wesprzeć przedstawicielki i przedstawicieli kujawsko-pomorskich NGO do świadomego i efektywnego uczestniczenia w procesach stanowienia prawa. Dlatego w programie Szkoły znalazło się kilka istotnych zagadnień – zaczęliśmy od tego jak powstaje prawo i gdzie jest miejsce na aktywność obywateli w jego powstawaniu. Niezbędne było oczywiście rozmawianie o rzecznictwie interesów sektora pozarządowego, wpływaniu na podejmowane decyzje, zbieraniu argumentów, stosowaniu aktywnych form partycypacji. Rozmawialiśmy o metodologii prowadzenia działań strażniczych, a w tym kontekście także o tym jak świadomie korzystać z prawa do informacji publicznej. Sprawdziliśmy także jaki jest warsztat fact-checkera, jak też na ile wykorzystać kampanie społeczne w prowadzeniu działań rzeczniczych. Rozwijaliśmy umiejętności prowadzenia negocjacji i warsztat wystąpień publicznych. W sumie odbyły się trzy edycje Szkoły Stanowienia Prawa, w których wzięło udział ponad 50 osób. Program kolejnych edycji różnił się nieznacznie, ale ważnym elementem każdej z nich był tzw. warsztat wdrożeniowy podczas którego uczestniczący w zajęciach przygotowywali swoje pomysły na przeprowadzenie zmian w przepisach lub rozwiązaniach dotyczących funkcjonowania organizacji pozarządowych. Podczas kolejnych edycji powstało ponad 10 takich planów, które absolwenci Szkoły zrealizowali już po ich zakończeniu, albo realizują nadal.
Teraz spotykamy się w formule Forum Dobrego Prawa (ostatnie z dotychczasowych spotkań odbyło się 24 lutego br.) pracując nad kilkoma tematami rzeczniczymi: (1) rozszerzenie mechanizmu zachęty podatkowej na rzecz przekazywania darowizn organizacjom społecznym, (2) ułatwienia w procesie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, (3) zapewnienie w regulaminach konkursów ofert środków na rozwój instytucjonalny, (4) przyszłość miejskich LGD w województwie kujawsko-pomorskim oraz (5) zmiana sposobu opracowywania i wprowadzenie nowych ustaleń do Programu Współpracy Powiatu Chełmińskiego z NGO. Jak widać, tematy dotyczą i kwestii ogólnych, związanych z aktywnością III sektora w całym kraju, jak i ważnych dla lokalnych środowisk.
Część z dotychczas podjętych tematów zakończyła się powodzeniem, a części planowanych rozwiązań nie udało się wprowadzić. Ale w rzecznictwie interesów trudno jest mówić o sukcesie. Czasami wpływ na funkcjonujące przepisy jest niewielki. Czasami udaje się uniknąć wprowadzenia rozwiązań bardziej szkodliwych. Czasami ważna okazuje się możliwość przedyskutowania rozwiązań i ustalenia stanowisk. Jednak najczęściej konkretne działanie rzecznicze jest procesem długim, wieloetapowym, w którym trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy… można go już zakończyć i czy udało się osiągnąć pierwsze założenia. Dzieje się tak przede wszystkim z uwagi na charakter rzecznictwa – zbieranie pomysłów, ich weryfikowanie, poddawanie dyskusji, uwzględnianie kolejnych aspektów, stopniowe wprowadzanie ustaleń w życie. Ważna jest jednak konsekwencja w działaniu, a ta wymaga społecznego zaangażowania.
O wszystkich podejmowanych tematach piszemy na naszej podstronie internetowej. Prowadzimy też „sekretariat rzeczniczy”, który wspiera reprezentantki i reprezentantów NGO w gremiach i zespołach międzysektorowych. W tym roku chcemy zakończyć realizację wyliczonych powyżej planów, ale wiemy też, że codzienna aktywność przyniesie kolejne.
