rzy samorządy z województwa kujawsko-pomorskiego – Lisewo, Żnin i Powiat Toruński – zostały wyróżnione tytułem „Proobywatelski samorząd”. Wyróżnienia przyznała międzysektorowa Kapituła powołana przez Kujawsko-Pomorską Federację Organizacji Pozarządowych, a okolicznościowe statuetki zostały wręczone wyróżnionym podczas XVII Forum NGO Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
„Proobywatelski samorząd” to inicjatywa Federacji, której celem jest wyróżnienie samorządów gmin i powiatów z województwa kujawsko-pomorskiego, które prowadzą wysokiej jakości współpracę z organizacjami pozarządowymi i tworzą przestrzeń dla aktywności obywatelskiej. Proces wyróżniania obejmował nabór aplikacji (formularzy przesyłanych przez samorządy), wizytę przedstawicieli Kapituły w samorządach oraz zasięganie opinii u przedstawicieli organizacji pozarządowych z obszaru poszczególnych samorządów. Do udziału w procesie wpłynęło 16 zgłoszeń, w tym 5 z gmin wiejskich, 6 z gmin miejsko-wiejskich, 3 z gmin miejskich oraz 2 z powiatów ziemskich.
O nominacjach do wyróżnienia informowaliśmy niedawno – Kapituła wyróżnienia wskazała 7 samorządów nominowanych do wyróżnienia w czterech kategoriach: (a) gminy wiejskie – 2 samorządy, (b) gminy miejsko-wiejskie – 2, (c) gminy miejskie – 2, (d) powiaty ziemskie – 1.
Spośród nominowanych wybrane zostały trzy samorządy, którym przyznany został tytuł „Proobywatelski samorząd”:
Lisewo (w kategorii „Gminy wiejskie”)
Działania Gminy są dowodem na to, że współpraca międzysektorowa nie wymaga dużych nakładów, ale konsekwencji w działaniu. W krótkim okresie udało się w Gminie wprowadzić rozwiązania na rzecz upowszechniania inicjatywy lokalnej, rozpoczęły się szerokie konsultacje społeczne, odbywają się szkolenia dla NGO, wyodrębniony jest fundusz sołecki.
Gmina mocno aktywizuje, zachęca i wspomaga lokalne organizacje, co potwierdzają te organizacje w bezpośrednim kontakcie.
Żnin (w kategorii „Gminy miejsko-wiejskie”)
W Gminie działania współpracy międzysektorowej rozwijane są konsekwentnie od lat i w ścisłej współpracy z organizacjami pozarządowymi. Miasto realizuje konkursy na tzw. wkłady własne dla organizacji; prowadzi liczne procesy konsultacyjne z udziałem organizacji. Działająca w Żninie Rada Działalności Pożytku Publicznego ma swój wyodrębniony budżet na poszczególne lata aktywności; w 2016 roku powołane zostało Centrum Organizacji Pozarządowych, o które zabiegały lokalne organizacje pozarządowe.
Powiat Toruński (w kategorii „Powiaty ziemskie”)
Powiat prowadzi liczne działania na rzecz środowiska organizacji pozarządowych. W powiecie realizowany jest budżet obywatelski, co jest rozwiązaniem wciąż nietypowym wśród powiatów; budżet ten przygotowany został w drodze konsultacji społecznych, a ostatecznie podzielony na gminy; powiat organizuje doroczne Forum Organizacji Pozarządowych, jak też wspiera i promuje aktywność w lokalnej społeczności, m.in. poprzez organizację zjazdów dla sołtysów połączonych z wyborami Sołtysa Roku; jak też promuje wolontariat, m.in. przeprowadzając konkurs na wolontariusza roku.
W kategorii „Gminy miejskie, w tym miasta na prawach powiatu” nie przyznano wyróżnienia ze względu na wyrównany poziom samorządów ubiegających się o tytuł. – W każdej kategorii mieliśmy naprawdę bardzo trudny wybór – przyznaje Jan M. Grabowski, prezes Federacji i jednocześnie przewodniczący Kapituły. – Zainteresowanie procesem wyróżniania, a przede wszystkim mocne aplikacje z poszczególnych samorządów wyraźnie pokazują, że we współpracy międzysektorowej samorządów i organizacji mamy w regionie wiele dobrych i bardzo dobrych rozwiązań i doświadczeń. Te doświadczenia warto promować, a rozwiązania przenosić do praktyki kolejnych samorządów – podsumowuje.
Samorządy nominowane do wyróżnienia
Płużnica (w kategorii „Gminy wiejskie”)
Gmina organizuje konkursy dla NGO na pokrycie wkładu własnego w projektach organizacji pozarządowych finansowanych ze środków spoza gminy; udziela organizacjom pożyczek; jest otwarta na wspólne projekty z NGO, w ramach takiego projektu został m.in. wypracowany model współpracy samorządu i organizacji, który stopniowo jest wdrażany; w Płużnicy organizowane jest lokalne Forum NGO, jak i w gminie funkcjonuje Centrum Organizacji Pozarządowych. Ważnym gremium wspierającym dialog międzysektorowy jest, obok Rady Działalności Pożytku Publicznego, Młodzieżowa Rada Gminy.
Sępólno Krajeńskie (w kategorii „Gminy miejsko-wiejskie”)
W gminie konsekwentnie budowane są od wielu lat zasady i formy współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi; nowe rozwiązania prawne wdrażane są od momentu ich obowiązywania, m.in. zlecanie zadań w tzw. trybie z art. 19a, realizacja inicjatywy lokalnej, budżet obywatelski (realizowany od 2015 roku z licznym udziałem mieszkańców, a w 2016 roku wprowadzane są w nim ulepszenia wynikające z doświadczeń pierwszej edycji; Gmina prowadzi liczne działania wspierające organizacje pozarządowe merytorycznie, w tym również szkolenia. Aktywność Gminy to konsekwentne rozwijanie działań międzysektorowych z inspiracji samorządu.
Miasto Bydgoszcz (w kategorii „Gminy miejskie, w tym miasta na prawach powiatu”)
Miasto prowadzi liczne działania w obszarze współpracy międzysektorowej, wiele z tych działań to wynik wysokiej aktywności zespołu ds. współpracy z NGO z kilkunastu ostatnich miesiącach. Jako działania ważne dla współpracy międzysektorowej należy wskazać m.in. funkcjonowanie zespołu ds. współpracy z NGO, akcję „Mój 1% w Bydgoszczy”, planowane otwarcie „Centrum wsparcia NGO”, stały rozwój budżetu obywatelskiego czy akcję „Konsultacje non-stop” służące bezpośrednim kontaktom i współpracy z NGO. Dynamiczny rozwój współpracy międzysektorowej w Bydgoszczy powoduje, że… rośnie apetyt na przyszłość.
Miasto Toruń (w kategorii „Gminy miejskie, w tym miasta na prawach powiatu”)
Miasto prowadzi odrębny program poświęcony konsultacjom społecznym, realizuje budżet obywatelski od 2012 roku, powołuje i prowadzi liczne gremia międzysektorowe, m.in. Rada ds. Konsultacji, „Rada Starówki” oraz Rada Działalności Pożytku Publicznego; Miasto od 13 lat organizuje miejskie Forum Organizacji Pozarządowych, prowadzi portal dla organizacji pozarządowych orbitorun.pl, przygotowuje i wdraża rozwiązania dedykowane współpracy, jak konkursy na wkłady własne, mikrowsparcie, zasady polityki lokalowej, procedury zawierania partnerstw projektowych. Gmina wyznacza standard we współpracy międzysektorowej w województwie.
O wyróżnionych i nominowanych samorządach powstanie wspólne opracowanie opisujące rozwiązania i praktykę współpracy międzysektorowej, które zostanie przekazane do wszystkich samorządów w regionie oraz do organizacji zabiegających o wzmocnienie współpracy. Kolejna edycja wyróżniania odbędzie się za dwa lata.
Honorowy patronat nad "Proobywatelskim samorządem" objął Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki.
