Cel działań
Zmiana w systemie wsparcia rodziców osób z niepełnosprawnościami, pobierających świadczenie pielęgnacyjne, umożliwiająca im podejmowanie pracy bez konieczności utraty świadczenia.
Uzasadnienie wyboru zagadnienia
Świadczenie pielęgnacyjne (w 2021 roku wynosi 1971 zł) przysługuje w polskim systemie zabezpieczenia społecznego rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami rezygnującym z pracy zarobkowej na rzecz zapewnienia im stałej opieki. Podstawowym warunkiem pozwalającym uzyskać prawo do świadczenia pielęgnacyjnego jest rezygnacja z zatrudnienia. Mowa jest nie tylko o zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę, ale o każdej formie zarobkowania (każdy rodzaj umowy, w tym umowy cywilno-prawne). Jednak kwota świadczenia pielęgnacyjnego, nawet w połączeniu z innymi zasiłkami lub rentą, nie gwarantuje utrzymania się rodzica i dziecka z niepełnosprawnością na odpowiednim poziomie. Mało tego, oznacza tak naprawdę życie w biedzie. Dużą część rodziców deklaruje gotowość do podjęcia zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin lub na podstawie umowy cywilno-prawnej, ale nie mogą tego zrobić bez utraty świadczenia. I to należy zmienić.
Dlaczego osoba sprawująca opiekę nie może podejmować zatrudnienia? Zwłaszcza uwzględniając specyfikę opieki nad osobami z niepełnosprawnościami oraz szereg możliwości elastycznych form wykonywania pracy zarobkowej? Aby państwo efektywnie wspierało takie rodziny i osoby z niepełnosprawnościami, należy stworzyć nowe, elastyczne formy wsparcia. Obecny system interwencji oraz wsparcia osób z niepełnosprawnościami nie gwarantuje zaspokojenia finansowych potrzeb opiekunów tj. zapewnienia godziwego ekwiwalentu za rezygnację z zatrudnienia. Należy zatem wprowadzić swoisty „montaż finansowy” i zmienić paradygmat przyświecający zasadzie warunkującej otrzymywanie świadczenia pielęgnacyjnego. Paradygmatem jest tutaj płacenie za rezygnację z zatrudnienia na rzecz opieki, a powinno być płacenie za opiekę.
Interesariusze działań
Bezpośrednimi interesariuszami działania są rodzice dzieci z niepełnosprawnościami, pobierający świadczenie pielęgnacyjne.
Stan sprawy
W dniu 26 sierpnia 2021 roku zostało wysłane do min. Pawła Wdówika, pełnomocnika rządu ds. osób z niepełnosprawnościami, opracowanie opisujące analizę stanu faktycznego, wyniki przeprowadzonych badań oraz wnioski i rekomendacje zmian przepisów dot. zasad przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego. Z materiałem można zapoznać się pod tym linkiem->>.
Praca nad materiałem objęła:
29 marca 2021 roku spotkanie on-line z grupą ds. tematu (przygotowanie tematu i poprowadzenie z dyskusją),
opracowanie ankiety badania wśród rodziców – link
przeprowadzenie badania i podsumowanie wyników (raport), maj 2021
opracowanie materiału merytorycznego podsumowującego prace i propozycji pisma (lipiec-sierpień).
Długo czekaliśmy na odpowiedź (o którą przypominaliśmy się telefonicznie i mailowo). W dniu 10 stycznia zwróciliśmy się do MRiPS w trybie dostępu do informacji publicznej o informację nt. sposobu procedowania naszego postulatu. A następnego dnia, czyli 11 stycznia, otrzymaliśmy odpowiedź. Można ją przeczytać pod tym linkiem->>. Jednak ta odpowiedź nas nie satysfakcjonuje. Poza opisem już funkcjonujących rozwiązań, o których zmianę wszak wnioskowaliśmy, poinformowano nas o tym, że „ewentualne wprowadzenie zmian w warunkach przyznawania świadczeń opiekuńczych będzie możliwe do zrealizowania po wcześniejszym uregulowaniu kwestii podstawowej dla kształtu systemu świadczeń opiekuńczych, tj. realizacji ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego w oparciu o zreformowane orzecznictwo o niepełnosprawności”. Zastanawiamy się teraz nad tym, jak zareagować.
Data aktualizacji: 17.01.2022
Jak możesz się zaangażować?
Masz pomysły, wnioski, doświadczenia, związane ze świadczeniem pielęgnacyjnym? Skontaktuj się z nami.
