Cel działań
Celem działania jest taka zmiana regulaminów otwartych konkursów ofert na realizację zadania publicznego, ogłaszanych przez samorządy na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, aby możliwe było przeznaczenie określonej części dofinansowania na rozwój instytucjonalny organizacji pozarządowych.
Uzasadnienie wyboru zagadnienia
Przeznaczenie określonej części dofinansowania na rozwój instytucjonalny organizacji pozarządowych jest z powodzeniem stosowane w kilku programach dotacyjnych na poziomie ogólnokrajowym. Programem umożliwiającym tego rodzaju wydatki jest Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (możliwość przeznaczenia 20% dotacji na działania wzmacniające NGO pod względem instytucjonalnym) oraz Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich, do którego NIW CRSO przeprowadził w 2019 roku pierwszy nabór. Jednak konkurencja jest tak duża, że otrzymanie dotacji staje się praktycznie nierealne. Możliwość finansowania niektórych kosztów związanych z rozwojem instytucjonalnym dają (niezależnie od kosztów pośrednich) dotacje Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (nakłady na nabycie środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz wyposażenia; koszty ich najmu, dzierżawy lub leasingu; koszty remontów, adaptacji i modernizacji pomieszczeń). Wsparcie instytucjonalne organizacji pozarządowych umożliwiają także dotacje z Programu Aktywni Obywatele 2014-2021, finansowanego w ramach Funduszy norweskich i Funduszy EOG. Jadnak obszar tematyczny ww. funduszy oraz ich ogólnokrajowy charakter praktycznie wykluczają ze wsparcia m.in. niewielkie organizacje działające lokalnie bądź regionalnie.
Sugerujemy, aby mechanizm przeznaczania określonej części dofinansowania na rozwój instytucjonalny organizacji pozarządowych został wprowadzony do regulaminów otwartych konkursów ofert na realizację zadania publicznego, ogłaszanych przez samorządy na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Organizacja, która otrzyma środki publiczne, określony procent dofinansowania będzie wówczas mogła przeznaczyć na swój rozwój instytucjonalny, dzięki temu jeszcze lepiej i jeszcze sprawniej realizować zadania publiczne określone w ustawie o pożytku publicznym. Przykładowe wydatki związane ze wsparciem instytucjonalnym to: zakup sprzętu (np. komputerów, kamer, rzutników multimedialnych), szkolenia personelu (w zakresie związanym z realizowanym zadaniem publicznym), doposażenie lokalu (np. konieczny remont, dostosowanie do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami, modernizacja pomieszczeń).
Interesariusze działań
Interesariuszami działań są organizacje pozarządowe działające na terenie województwa kujawsko-pomorskiego oraz instytucje publiczne organizujące konkursy ofert w regionie.
Stan sprawy
Aby sprawdzić, na ile nasz pomysł jest możliwy do wdrożenia, zleciliśmy opracowanie opinii prawnej. Można się z nią zapoznać pod tym linkiem->>. Wynika z niej, że w samorządowych konkursach ogłaszanych na podstawie ustawy o pożytku przeznaczenie części dotacji na rozwój instytucjonalny organizacji jest mocno ograniczone. Możliwość ta sprowadza się bowiem do zakupu usług i sprzętu bezpośrednio związanych z realizacją danego zadania publicznego i niezbędnych do jego realizacji. Nie ma więc możliwości finansowania tych potrzeb, które z danym zadaniem są niezwiązane lub tylko pośrednio.
Autor opinii sugeruje zmiany w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, polegające na wprowadzeniu zapisu o wsparciu instytucjonalnym expressis verbis, co pozwoli na wyprostowanie sprawy. Podaje też przykłady z województwa opolskiego – regrantingu na rozwój instytucjonalny. To całkiem ciekawe podejście, które pozwala niejako obejść domniemany z zapisów ustawy o pożytku zakaz bezpośredniego finansowania kosztów rozwoju instytucjonalnego organizacji przez JST.
Podjęliśmy decyzję o podjęciu działań zmierzających do wprowadzenia takiej zmiany ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, która umożliwi realizację naszego postulatu. Opracowaliśmy tekst propozycji->>. O jej której zaopiniowanie zwróciliśmy się m.in. do Krajowej Rady Działalności Pożytku Publicznego, konwentu wojewódzkich RDPP oraz do OFOP-u.
Z opinią OFOP można zapoznać się tutaj->>. Otrzymaliśmy także zaproszenie do udziału w spotkaniach RDPP (1 września) oraz Konwentu (28 września). Wzięliśmy w nich udział. Członkowie obu gremiów pozytywnie odnieśli się do naszych propozycji. Zwrócili uwagę, że „od dłuższego czasu” trwają prace nad nowelizacją rozdziału 2 ustawy o pożytku i wprowadzenia możliwości przeznaczania określonej części środków dotacji na rozwój instytucjonalny. Te zmiany mają „wkrótce” trafić do konsultacji społecznych.
Ale my nie chcemy czekać. Na grudniowym spotkaniu Forum Dobrego Prawa (2-3 grudnia 2021 roku) ustaliliśmy, że petycję skierujemy bezpośrednio do Prezesa Rady Ministrów. W gronie członków Zespołu wypracowaliśmy tekst->>, który został złożony 17 lutego 2022 roku jako petycja do premiera Mateusza Morawieckiego. O wsparcie tej inicjatywy zwróciliśmy się też do reprezentującej nasz region posłanki Anny Gembickiej, która jest członkinią Komitetu do spraw Pożytku Publicznego.
Data aktualizacji: 17.02.2022
Jak możesz się zaangażować?
Masz pomysły, wnioski, doświadczenia, związane z rozwojem instytucjonalnym organizacji i jego finansowaniem, którymi chciałabyś/chciałbyś się podzielić? Skontaktuj się z nami
